CLARIN-NL op het DRONGO festival

Wat is DRONGO eigenlijk?

DRONGO is het grootste talenfestival van Nederland!

Met zo’n zestig exposanten en duizenden bezoekers is het DRONGO talenfestivalbinnen drie jaar het belangrijkste talenfestival van Nederland en Vlaanderen geworden. Op DRONGO kun je het plezier en de schoonheid van taal ontdekken en zien wat jouw kansen zijn als je meerdere talen spreekt!

Na het succes van 2013 en 2014 was het dit jaar uitgebreid tot een festival van maar liefst 2 dagen. Op het festival was een keur aan demonstratieprojecten, taalapps en taal-leermiddelen aanwezig: dikwijls in combinatie met de onderzoekers die deze producten gemaakt cq ontwikkeld hadden.

CLARIN op DRONGO

Ook CLARIN-NL was ditmaal goed vertegenwoordigd. Zo hadden Hugo Quené en Arjan van Hessen een lab-stand op vrijdagmiddag waar het D-LUCEA-project en de resultaten ervan gepresenteerd werden.

D-LUCEA

Het University College Utrecht verzorgt een uitsluitend Engelstalige opleiding. De studenten, die uit verschillende delen van de wereld naar Utrecht komen, hebben een zeer gevarieerde achtergrond. Niet alleen hebben ze vele verschillende talen als “moedertaal”, maar velen zijn ook opgegroeid in een meertalig gezin of in een meertalige omgeving. Sommige studenten zijn thuis opgegroeid met de ene taal (of met meerdere talen), en met weer andere talen op school en/of in hun buurt.

Eenmaal gearriveerd in Utrecht ontstaat er dus een heel interessante situatie waarin studenten van verschillende achtergronden allemaal Engels moeten gebruiken als hun eerste of tweede of zoveelste taal. Een fantastische kans om te onderzoeken hoe het Engels van de ene student door het Engels van andere studenten beïnvloed wordt, en hoe het Engels van de studenten zich door de tijd ontwikkelt.

Hoe spreekt een student vlak na aankomst in Utrecht, hoe halverwege de opleiding en hoe bij het afstuderen na drie jaar? Om hier iets over te kunnen zeggen zijn spraakdata nodig. In het D-LUCEA-project worden daarom regelmatig spraakopnames gemaakt van deze studenten. Op de lab-stand lieten Hugo en Arjan bezoekers een 5 minuten durend experiment uitvoeren waarin bezoekers moesten bepalen welk van 2 vergelijkbare spraakopnames uit het begin van het eerste studiejaar was (als de student net was aangekomen) en welke uit het einde van het eerste jaar wanneer ze al 9 maanden waren ondergedompeld in de Engelstalige opleiding.

Engels als Lingua Franca

Je verwacht dat dit een simpele taak zou zijn: pas aangekomen studenten spreken natuurlijk een soort steenkool-Engels met een zwaar accent, dat na 9 maanden vervangen was door een soort Oxbridge accent. Maar het bleek nog lastig om twee identieke zinnen van dezelfde spreker goed te ordenen. Hoewel er meestal duidelijke verschillen te horen waren, was het zelfs voor "native-English" luisteraars lastig om de test goed te doen. Ten eerste omdat het niveau van het Engels van de eerstejaars al hoog was (anders word je niet aangenomen), en ten tweede omdat de studenten elkaar beïnvloeden, waardoor het Engels na 9 maanden wellicht vloeiender maar niet altijd Engelser is geworden: studenten hebben als het ware hun eigen UCU-English accent ontwikkeld.

De presentatie (met de 2x 6 geluidsopnamen) zijn te vinden op de website van het D-LUCEA-project.

PaQu

Op zaterdag liet Jan Odijk zien hoe CLARIN het mogelijk gemaakt heeft makkelijk en snel naar grammaticale eigenschappen, grammaticale verbanden en zelfs hele constructies te zoeken. Hij illustreerde dat aan de hand van een achttal constructies in het Nederlands die een ‘goede’ (normatieve) variant en een ‘foute’ (niet-normatieve) variant hebben. Bijvoorbeeld: je moet (volgens de norm) groter dan zeggen en je mag niet groter als zeggen. Maar wat doen mensen echt? Daarop gaf Jans presentatie een antwoord; zowel voor de geschreven taal (door te zoeken in LASSY-klein) als voor de gesproken taal (door te zoeken in het Corpus Gesproken Nederlands). Je kan ook zelf de resultaten zien in de presentaties door te klikken op de frequentiegetallen ga je vanzelf naar de zoekinterface en krijg je de gevonden voorbeelden zelf te zien! De bijbehorende poster geeft nog wat meer context en wat achtergrondinformatie. De achterliggende applicatie is PaQU, ontwikkeld door de Rijksuniversiteit Groningen, gedeeltelijk in het kader van CLARIN-NL.

Opkomst

Zowel op vrijdag als op zaterdag was een grote opkomst, en de CLARIN-NL stand had veel aanloop van allerlei mensen die een interesse in taal hadden. En dat ondanks de zware concurrentie die we hadden van de Kamasutra beurs in de hal ernaast!

Jan Odijk, Hugo Quené, Arjan van Hessen