Op 24 en 25 augustus 2012 werd in Nijmegen aan de Radboud Universiteit de tweede editie van de internationale workshop EuroHCIR 2012 gehouden over de combinatie tussen mens-computer interactie en information retrieval. De vorige keer werd het in Sheffield, in het Verenigd Koninkrijk gehouden. Deze workshop volgde direct op het symposium "Information Interaction in Context" dat veel meer gebruikersgericht is dan het traditionele onderzoek en de ontwikkeling van zoektechnologie. Veel zoektechnologie-specialisten zijn de laatste paar jaar bezig om de formules en modellen achter zoekmachines te verbeteren (denk aan bijvoorbeeld Pagerank van Google), terwijl voor het verbeteren van die zoekmachines de rol van gebruikers belangrijk is. Uiteindelijk bepalen gebruikers wat goed werkt, en is het verbeteren van gebruikersomgevingen en de interactie belangrijk. Dat maakt de relevantie van bijvoorbeeld EuroHCIR 2012 groter.
EuroHCIR 2012 heeft met ongeveer 70 geregistreerde deelnemers veel meer bezoekers gekregen dan de vorige editie, en is dus een forum en tegelijkertijd ook een podium om werkende zoekmachines met een sterk gebruikersgerichte invalshoek te positioneren en te presenteren. Verschillende deelnemers konden state-of-the-art systemen tonen en (provocerende) nieuwe ideeën met elkaar bespreken.
Het Meertens Instituut is een voorloper en neemt een leidende rol in het toepassen van Component MetaData Infrastructure (CMDI) met ISOcat. Wij hebben voor verschillende collecties (in de vorm van verzamelde onderzoeksdata met duizenden resources) CMDI gecreërd. Enerzijds door het transformeren van legacy data uit onze database, en anderzijds door middel van crowdsourcing. Voor het maken van metadata combineren we ook beide aanpakken. Hierdoor is het Meertens Instituut een groot-leverancier geworden van CMDI. Deze beschrijvingen in CMDI zijn complex en heel verschillend gestructureerd. Toch is er een gedeelde noemer, waarvan de basis ligt binnen ISOcat. CMDI maakt het mogelijk om gestructureerd en gericht (snel en direct) te zoeken door beschrijvingen van collecties en individuele resources. ISOcat maakt de verbinding tussen de elementen op semantisch niveau. De beoogde gebruikers zijn met name geesteswetenschappers (zoals taalkundigen en etnologen) die veelal ook geholpen zijn met relevante soortgelijke documenten. Dit serendipiteitsaspect wordt mede via deze principes ondersteund.
De zoekmachine die wij hebben gepresenteerd bij EuroHCIR 2012 in de vorm van een live demo hebben we gedoopt tot de CMDI MI Search Engine (Zie: http://www.meertens.knaw.nl/cmdi/search). Het is een geavanceerde zoekmachine die op een gebruiksvriendelijke en interactieve manier optimaal gebruikt maakt van de heterogene en diepe structuur in de metadata. Het maakt semantisch zoeken mogelijk, en biedt verschillende opties om op een impliciete manier resources (voorlopig alleen van het Meertens Instituut) te ontdekken. De metadata zal later worden gebruikt om verder te zoeken en externe zoekmachines (content) aan te roepen.
De proceedings van EuroHCIR 2012 zijn gepubliceerd en gearchiveerd door CEUR-WS.org. Het paper (Supporting Serendipitous and Focused Search) zelf kan hier worden gelezen.